Zoektocht naar identiteit

Identiteit is een voortdurend ontwikkelend concept, ook wel bekend als identiteitsontwikkeling. Het is niet mogelijk om iemands identiteit in een paar woorden te vatten. Het bestaat uit vele dimensies en blijft gedurende ons hele leven veranderen. Tijdens de adolescentie speelt identiteitsvorming een explicietere rol in de ontwikkeling van mensen (Ang, 2019). In deze periode rijzen er veel vragen zoals: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat vinden anderen van mij?

 

Essentie van identiteit

Identiteitsontwikkeling is een blijvende zoektocht. Er is geen eindpunt. Identiteit is iets essentieels, het vormt de bouwstenen van wie je bent, de kern van je zijn. Je identiteit bepaalt je overtuigingen, waarden en normen. Zij bepalen op hun beurt hoe je de wereld waarneemt, interpreteert en hoe je je daarbinnen gedraagt. (Ang, 2019)

​

Onze identiteit bepaalt hoe we in het leven staan en heeft invloed op onze mentale gezondheid. Daarom is het belangrijk om ermee bezig te zijn. In de tienerjaren en adolescentie zijn we nog druk bezig met het zoeken naar onze identiteit. We worden sterk beïnvloed door mensen om ons heen en verlangen naar verbondenheid met een groep. Om ons goed te voelen, is het juist belangrijk om onze eigen identiteit te onderzoeken.

​

Gelaagdheid van identiteit

Identiteit bestaat uit verschillende lagen, waaronder persoonlijkheid, overtuigingen, waarden, culturele achtergrond, relaties en levenservaringen. Elke laag draagt bij aan wie we zijn en beïnvloedt hoe we onszelf en anderen zien. In mijn prototypes richt ik me op onderwerpen als zelfbeeld, onzekerheid, het uiten van emoties en de verschillende rollen die we online aannemen. Ik wil aan de hand van kleine opdrachten verschillende onderwerpen bespreken die met identiteit te maken hebben.

​

Identiteit in de educatie

​

Ik wil deze onderwerpen aanpakken in mijn workshops en opdrachten, omdat ik het belangrijk vind dat we zowel binnen als buiten het onderwijs meer aandacht besteden aan identiteit. We leven in een wereld die sterk gericht is op prestatiedruk. Hoewel de wereld ook sterk gericht is op het individu, hebben we vaak niet genoeg tijd om echt op onszelf te focussen.Het artikel Hoe worden jongeren wie ze zijn? Benadrukt dat een hulpverlener een grote rol kan spelen in de zoektocht naar identiteit. 

​

‘Een hulpverlener kan de zoektocht naar de identiteit van een jongere ondersteunen. Die zoektocht is een verwarrend en soms moeilijk proces. Ruimte geven om de spanningsvelden bespreekbaar te maken, is alvast een belangrijke stap’

‘Creatieve werkvormen zijn een meerwaarde om rond identiteit te werken. Net omdat het niet altijd gemakkelijk is om te praten over identiteit. Er zijn heel wat creatieve insteken om identiteit op non-verbale manieren een plaats te geven. Je kan film, theater, muziek gebruiken tijdens je ontmoetingen met de jongeren.’(Ang, 2019)

​

Mijn rol bij identiteitsontwikkeling

Ik vervul zelf niet de rol van hulpverlener. Tijdens mijn eerste bijeenkomst bij Vuurkracht ging het over hulpverlening. Er werd aan de jongeren gevraagd of ze denken dat een organisatie zoals Vuurkracht evenveel waarde kan hebben als een hulpverlener. Hierop werd positief gereageerd. Niet alle begeleiders bij Vuurkracht zijn daadwerkelijk hulpverleners, maar dat betekent niet dat ze geen waardevolle gesprekken en momenten kunnen creëren voor de jongeren. Ze benaderen moeilijke onderwerpen op een creatieve en speelse manier. Alleen al het praten over deze onderwerpen onder jongeren onderling helpt hen.

Zowel in de workshop als op de website probeer ik ervoor te zorgen dat er een gesprek kan ontstaan tussen de deelnemers. In de workshop is er tijd voor reflectie en kijken we ook naar elkaars foto’s. Op de website heb ik het forum gecreëerd waar er ook over de gemaakte foto’s kan worden gepraat. 

​

Creatieve werkvormen

In het artikel van Ang (2019) wordt benadrukt dat creatieve werkvormen effectief kunnen zijn bij het bespreken van identiteit. Zelf heb ik ervaren dat ik soms moeite heb om me in woorden uit te drukken, maar dat ik via fotografie wel een manier heb gevonden om mezelf te uiten. Het artikel noemt een voorbeeld van een opdracht die je zou kunnen geven, namelijk de 'identiteitsbloem'. Hierbij staat je eigen naam centraal in het hart van de bloem en bevatten de blaadjes van de bloem onderwerpen die te maken hebben met identiteit. Studenten kunnen deze onderwerpen uitwerken in woorden, beelden, enzovoort. Dit doet me denken aan de opdrachten op de website, die verschillende onderwerpen behandelen die te maken hebben met identiteit.

​

Er wordt gereflecteerd op de verschillende onderwerpen. ‘Volgens Sartre moest een idee verantwoordelijkheid nemen voor zijn of haar eigen acties om authentiek te kunnen zijn en blijven.’ (Overbeeke, 2016, blz. 50) Om verantwoordelijk te kunnen nemen voor onze acties is het belangrijk dat we dus ook stil blijven staan bij onze acties en hierop reflecteren. Ik denk dat het maken van fotografische zelfportretten hierbij zou kunnen helpen. Ik sta vaak stil bij bepaalde gedachtes wanneer ik ze maak. De ene keer gaat het over onzekerheid, de andere keer gaat het over een gedachte die ik niet durf te uiten naar anderen. Zo zijn ook mijn prototypes ingedeeld. Ze staan stil bij een bepaald onderwerp. Na het maken van de zelfportretten is het ook belangrijk om te reflecteren op de foto’s. Hiervoor heb ik een vragenlijst ontwikkeld die hierbij kan helpen. Hier kan je meer over lezen onder het kopje reflectie. 

​

Het vastleggen van identiteit

Wat belangrijk is om te weten, zodat we hier ook geen poging tot hoeven te doen, is dat onze identiteit niet vast te leggen is op camera. Alleen kleine gedeeltes hiervan.

​

‘Most camera manufactures advise a setting of 1/60 of a second to make a sharp handheld picture of a subject prone to movement, like a person. Considering there are 86,400 seconds in a day, and 27,000 days in the average lifespan, this means a single photograph might capture just 1/140 billionth of a person’s time on earth.’ (Phillip Prodger, 2021, blz. 12)

​

Een foto spreekt over een klein gedeelte van ons leven. De foto die ik vandaag heb gemaakt kan nog best veel zeggen over mijn identiteit nu, maar over tien jaar kijk ik hier weer heel anders tegen aan.

 

‘Identity is itself a complex and elusive subject. While it may be that certain aspects of our character remain more or less consistent throughout our lives, individuals change from moment to moment, learning from some experiences and forgetting others. Moods differ from morning to night.’ (Phillip Prodger, 2021, blz. 12)

 

Gebeurtenissen maken wie jij bent, zo gaat een foto ook altijd over een bepaalt iets uit jouw leven. Een gebeurtenis of gedachtes die je op dat moment hebt. En daardoor zegt de ene foto ook meer over jou als de ander, het ene moment is belangrijker geweest als het andere moment. 

 

Conclusie

In conclusie, identiteitsontwikkeling is een voortdurende zoektocht die wordt beïnvloed door verschillende aspecten zoals persoonlijkheid, overtuigingen, waarden, culturele achtergrond en levenservaringen. Het begrijpen en verkennen van onze identiteit is essentieel voor onze mentale gezondheid en welzijn. Creatieve werkvormen, zoals fotografie, kunnen helpen bij het uiten en reflecteren op onze identiteit. Hoewel een foto slechts een momentopname is en niet de volledigheid van onze identiteit kan vastleggen, biedt het een waardevol middel om bepaalde aspecten van onszelf uit te drukken en te verkennen. Identiteit blijft evolueren en veranderen gedurende ons hele leven.